Breukelen en het lichtseinstelsel 1946

In Breukelen, een halte aan de spoorlijn Utrecht-Amsterdam, heb ik niets te zoeken. Toch ben ik er een paar keer geweest. In 1973 bracht ik een paar uur door op het perron. In 1999 was ik er weer. Het stationsgebouw was vervangen, de spoorbomen werden niet meer met de hand bediend, maar de brugwachter zat nog steeds op zijn post om af en toen een vaartuig door te laten. En verder reden er natuurlijk veel andere treinen voorbij. Inmiddels is de omgeving hier volledig veranderd. Station, perrons, hefbrug en brugwachterspost zijn afgebroken, in verband met het viersporig maken van het traject tussen Utrecht en Amsterdam. Er zijn nieuwe perrons aangelegd, een paar honderd meter van het oorspronkelijke station.

Bij Breukelen stond ook een driehoogtesein van het lichtseinstelsel 1946, het geesteskind van ir. Verstegen. Hier besteed ik kort aandacht aan. Een verwijzing naar meer informatie vind je onder in dit scherm.



Het stationsgebouw van Breukelen, op 1 augustus 1973 en op 25 juni 1999. Helemaal links is het brugwachtershuis te zien.


 

Breukelen, 1 augustus 1973. De treinaanwijzers (CTA-bakken) op het eerste en tweede perron. De spoorbomen werden nog bediend vanuit het brugwachtershuis. Op de tweede foto een stoptrein naar Rotterdam; deze zal voorbij het station naar rechts afslaan richting Harmelen en Woerden.


Breukelen, 1 augustus 1973. Loc 1315 met een uit rijtuigen plan E bestaande sneltrein uit Amsterdam. Tweede foto: 25 juni 1990. Over hetzelfde spoor rijdt loc 1747 met een sleep ICR-rijtuigen.


Breukelen, 1 augustus 1973. Loc 1129 met de Italia/Rivièra Expres. Tweede foto: 25 juni 1999. Loc 1742 met een Eurocity naar Zwitserland.


Breukelen, 1 augustus 1973. Een Hondekop op weg naar Utrecht. Tweede foto: 25 juni 1999. Een Koploper.


Breukelen, 1 augustus 1973. Op de eerste foto het uitrijsein voor de richting Amsterdam. Dit is een hoofdsein volgens het lichtseinstelsel 1946. Het sein heeft maar één lamp, maar kan dankzij een ingebouwd mechanisme drie kleuren tonen: groen, geel en rood. Op de tweede foto het uitrijsein richting Utrecht en Harmelen. Dit is een driehoogtesein volgens het lichtseinstelsel 1946. Hiermee konden diverse seinbeelden (maximaal 9) worden getoond, bestaande uit groene, gele en witte lampen - en natuurlijk rood, zoals op deze foto. Deze seinen werden gebruikt bij stations en bij aansluitingen zoals hier bij Breukelen.

 

 

Breukelen, 1 augustus 1973. Loc 1132 en loc 1101 met treinen uit de richting Utrecht. Rechts het hierboven beschreven driehoogtesein. Op de tweede foto is aan de witte lampen onder het sein ("koeiekop") te zien dat een rijweg naar links (Utrecht) is ingesteld. Het seinbeeld is groen-wit-wit, wat betekent dat voorbijrijden met hoge snelheid is toegestaan. Een ander mogelijk seinbeeld is wit-groen-wit, wat betekent dat de trein met de ter plaatse geldende "middensnelheid" mag voorbijrijden. Hier is dat 70 km/uur, wat te zien is aan het cijfer 7 dat op het middelste sein is geschilderd. De driehoogteseinen van lichtseinstelsel 1946 bevielen in de praktijk niet; de machinist van een snel rijdende trein kon zich vrij makkelijk vergissen bij bepaalde seinbeelden, wat tot verschillende ongevallen heeft geleid. Vanaf 1954 werd een eenvoudiger seinstelsel ingevoerd, wat met aanpassingen nu nog steeds wordt gebruikt. De enkelvoudige lichtseinen uit 1946 hebben nog jarenlang dienst­gedaan op veel trajecten. Er bestond ook een dwergseinuitvoering van.


Breukelen, 1 augustus 1973. Stoptrein uit Amsterdam, bestaande uit mat. '46. Tweede foto: 25 juni 1999. Stoptrein naar Amsterdam. Rechts het "Chinese" restaurant, dat in werkelijkheid een Van der Valk herbergt.


Breukelen, 1 augustus 1973 en 25 juni 1999. Sneltreinen naar Amsterdam.


Breukelen, 1 augustus 1973. Loc 1115 met een goederentrein. Op de tweede foto treinstel 1697 op weg naar Amsterdam. Links op het perron mijn fotokoffer, waarmee ik kort daarna drie weken door Duitsland en Oostenrijk zou reizen.


Breukelen, 1 augustus 1973. Loc 1209 met een sneltrein naar Amsterdam, bestaande uit rijtuigen plan E. Tweede foto: 27 mei 1999. Loc 1753 met een slaaptrein uit Duitsland.


Breukelen, 1 augustus 1973. Loc 2204. Tweede foto: 27 mei 1999. Loc 6469.


Breukelen, 1 augustus 1973. Loc 1218 met een sneltrein uit Utrecht. Tweede foto: 25 juni 1999. Dezelfde loc, nu onder nummer 1253 rijdend bij ACTS, met een containertrein naar Rotterdam. De tweede loc is de 6705.


Breukelen, 1 augustus 1973 en 25 juni 1999.


Breukelen, 25 juni 1999. De hefbrug is geopend geweest om een pleziervaartuigje door te laten. Op de tweede foto (boven) is de brug gesloten maar nog niet vergrendeld, wat te zien is aan het draaisein tussen de sporen. Dat sein, een zogeheten afsluitlantaarn, bestaat uit een wit vlak met een horizontale rode balk.


Breukelen, 22 juli 2003. Van het oorspronkelijke station is niets meer terug te vinden. Ook de hefbrug in de spoorlijn is vervallen. De spoorlijn is omhoog gebracht en zal worden verdubbeld tot vier sporen. De nieuwe (deels tijdelijke) perrons bevinden zich een paar honderd meter van de plek waar eens het station lag. Hier fotografeerde ik ACTS-locs 1255 en 6702 die met trein 60263 onderweg zijn van Leeuwarden naar de Maasvlakte. Bij Breukelen gaat de trein rechtsaf, richting Rotterdam. 's Avonds laat rijdt deze "Leeuwarden-shuttle" de andere kant op. De eerste foto is gepubliceerd in Op de Rails 2003-10, blz. 387.


Breukelen, 22 juli 2003. Railion-loc 1603 met een staaltrein en een enkele silowagen uit Beverwijk.


Zie ook:




vorige       start       omhoog