Autoslaaptreinen

Boulogne, 23 september 1970. Loc 141R 338 met een autoslaaptrein van Engeland naar Parijs, kort na vertrek uit Boulogne Maritime. Vanaf Amiens neemt een e-loc de trein over.

De slaapwagen bestaat 100 jaar.
Knipsel uit onbekende krant, 1955.

Amsterdam Amstel. In de tijd van de autoslaaptreinen konden auto's via een tunnel op het perron komen. Beeld uit een filmpje (jaren 70) en archieffoto's uit de jaren 60.

Amsterdam Amstel, 30 januari 2013.

Amsterdam Amstel, 12 september 1971. Loc 011 062 met een jubileumtrein van de NVBS. De man met de pet gebaart vergeefs dat het publiek op het perron moet blijven. De sik rechts staat op het spoor dat in de jaren zestig werd gebruikt door de autoslaaptreinen die vanaf Amsterdam Amstel vertrokken. Het laadperron is vandaag de dag nog steeds goed herkenbaar. De auto's kwamen via een hellingbaan op het perron uit. In de voorkant van de overkapping is een opening waar ze doorheen reden. Toen deze foto werd gemaakt waren de middensporen van het station nog in gebruik bij NS. Enige jaren later kwamen hier de sporen van de metro te liggen.

Een Mercedes verlaat een Doppelstockwagen für den Gepäck- und Autotransport.

Bilthoven, 30 mei 1997. Loc 1111, hier met een sleep autowagens, was een van de laatste actieve 1100'en.

Berlin Hbf, 28 augustus 2009. Loc 115 283, een bejaarde E10, loopt binnen met een autoslaaptrein uit Boedapest.
Drie automobilisten en een motorrijder hebben gekozen voor het gemak van dit transportmiddel.

Houten, 30 augustus 2009. Loc 1758 is met een autoslaaptrein op weg naar Den Bosch. Omdat deze stad vanuit het zuiden niet bereikbaar was, moest de trein een flinke omweg maken via Rotterdam. Het is bij deze treinen de clou om de transportwagens in zo'n positie te krijgen, dat de auto's bij het lossen niet achteruit over de trein hoeven te rijden.

Den Bosch, 4 september 2009. Een Ferrari op een autoslaaptrein? Dat is zoiets als een Rolls Royce met een caravan! En dan niet één Ferrari, maar meteen vier. Beetje raadselachtig. Foto's Patrick A.

Den Bosch, 11 juli 2014. Loc 1252 in Märklin-beschildering met een autoslaaptrein naar Koper. Het zou een van de laatste autoslaaptreinen zijn die uit Den Bosch vertrokken.

Train your car. Affiches voor autoslaaptreinen rond 1960.

Eind jaren 50 zochten de West-Europese spoorwegmaatschappijen een antwoord op het succes van de auto en het toenemende toerisme. Ze introduceerden autoslaaptreinen, waarin toeristen hun auto konden meenemen naar hun vakantiebestemming. Reizigers konden ontspannen in de slaap- en restauratierijtuigen terwijl de spoorwegen het zware werk deden.

Affiches voor de autoslaaptreinen — die alleen 's zomers reden — benadrukten dat de vakantie direct kon beginnen, ondersteund met woordspelingen en beeldgrapjes zoals een auto in de handbagage. Hoewel de kosten hoog waren sloegen de autoslaaptreinen aan. De teruggang kwam toen auto's en snelwegen beter werden en vliegreizen goedkoper.

Lees het artikel op retours.eu door Arjan den Boer, mei 2017.

Bonne Nuit, Guten Morgen

Slaaprijtuigen op spoorwegaffiches

Voor treinreizen die langer duurden dan een dag, verschenen eind 19e eeuw luxe slaaprijtuigen op de rails. Ze werden verzorgd door gespecialiseerde bedrijven, zoals Wagons-Lits en later Mitropa. De 'rijdende hotels' waren in eerste instantie alleen weggelegd voor welgestelden. Affiches brachten het nachtelijk reizen in beeld met schone slaapsters en veel donkerblauw.

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er goedkopere opties voor massatoerisme, maar daarmee verdween wel iets van de romantiek. Rond 2000 nam het aantal slaaptreinen sterk af door de opkomst van hogesnelheidstreinen en goedkope vliegtickets. Vanwege het klimaatbeleid beleeft de nachttrein momenteel een renaissance. Geldt dat ook voor de affiches?

Arjan den Boer, juli 2021. Lees volledig artikel op retours.eu.

vorige       start       omhoog