Postzegels, treinbriefzegels

Ik ben geen postzegelverzamelaar, maar ik heb wel postzegels met treinmotieven. Ik heb weleens wat gekocht of gekregen. In 2021 kocht ik twee wat rommelige albums van een overleden verzamelaar. Die heb ik gereorganiseerd en daarna heb ik nog wat aanvullingen gekocht. Zo ben ik toch een beetje een postzegelverzamelaar geworden.

Ik verzamel geen postzegels. Behalve natuurlijk als er treinen op staan.

Postzegels met Arend en Mat'36. Uitgegeven in 1939 ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de spoorwegen.

Postzegels met dwergsein en Plan T. Uitgegeven ter gelegenheid van het 125-jarig jubileum van de spoorwegen. De foto's op deze zegels zijn gemaakt door Cas Oorthuys.

Zomerzegels uit 1968, met onder andere de (in 1983 gesloopte) spoorwegbrug bij Culemborg.

Postzegel 60 cent met bollenwagens, eerste dag van uitgifte 26 augustus 1980.

Postzegels uitgegeven in 1989 ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de spoorwegen. Drie ontwerpers bogen zich over de thema's "het spoor", "het materieel" en "de reiziger".

• Donald Janssen (55 cent) werd geboeid door het feit dat sinds het ontstaan van de spoorwegen het spoorwiel en de spoorstaaf qua idee en vorm niet zijn veranderd.
• Paul Mijksenaar (65 cent) maakte een keuze uit locomotieven en treinstellen uit de geschiedenis van de NS. Van deze ontwerper is ook een artikel op deze site te lezen.
• Robert Nakata (75 cent) liet zich inspireren door het beeldhouwwerk "de kus" van Rodin, het onderwerp dat bij de reiziger hoort: de begroeting en het afscheid.

Gekocht in oktober 2005.

Uitgegeven ter gelegenheid van 175 jaar spoorwegen in Nederland.

Postzegels uit Afghanistan, uitgegeven in 1998. Dit zijn eigenlijk geen postzegels maar zogeheten cinderella's (asse­poesters). Dit zijn zegels die niet zijn uitgegeven door een door de Wereldpostunie erkend land of organisatie. In dit geval was dat de Afghaanse Noordelijke Alliantie, een gebied dat toen niet in handen was van de Taliban. Die hadden de macht in Afghanistan tussen 1996 en 2001. Zij gaven geen postzegels uit en het is onduidelijk in hoeverre er toen sprake was van een postsysteem. Sinds september 2021 hebben de Taliban het land weer in handen, inclusief het noordelijke deel. www.lastdodo.nl/nl/areas/154261-afghanistan

Een blokje Australische postzegels.

Belgische stoomloc

Belarus (Wit-Rusland), voorheen onderdeel van de Sovjet-Unie maar nog steeds stevig onder de knoet van Rusland.

Bulgarije

Cambodja (Kampuchea). Zie de gepantserde loc op de tweede zegel rechts van boven.

Chinese postzegel uit 1949 van 30 yuan. Uitgeven ter gelegenheid van de zevende verjaardag van de communistische postdienst in Shantung, Oost-China. De man draagt een postzak naar de trein. Van rechts naar links: 華 = China, 東 = oost, 郵政 = postdienst. Rechtsonder staat '30 yuan'.

Cuba. Oude buitenlandse locs. Linksboven de eerste Franse locomotief, een bouwsel van Marc Seguin. Rechtsboven de Stourbridge Lion, de eerste stoomloc die reed in de Verenigde Staten.

Dahomey

Duitsland. Postzegels uit 1975 (de zegel linksboven hoort niet in de serie thuis). 10 = Nahverkehrs-Triebzug, 20 = Leuchtturm, 30 = Rettungs-Hubschrauber, 40 = Weltraumlabor, 50 = Erdefunkstelle, 80 = Traktor, 160 = Hochofenanlage. Deze serie is groter, maar de andere heb ik niet; daar staan ook geen treinen op.

Fujeira

Guinee-Bissau. Nog zo'n land waar de mensen elkaar graag brieven met mooie postzegels sturen. Maar er rijden geen treinen.

Hongarije

India

Wat zien we hier voor blauw TEE-treinstel rijden? Postzegels uit Mongolië (het Land van Down).

Ook aan Nicaragua is het 160-jarig bestaan van de Duitse spoorwegen niet ongemerkt voorbij gegaan.

Postzegels uit Oekraïne.

Polen

Portugal

Roemenië. De grote zegel is uitgegeven ter gelegenheid van het negende congres van de Roemeense communistische partij (Partidului Comunist Român) in 1965. Dit was in het tijdperk (epoca) van de grote leider van dat land, Ceauşescu. Deze dictator kon het overigens goed vinden met onze eigen Oranjes.

Schotse postzegel met Amerikaanse trein. Schotland behoort tot Groot-Brittannië.

Sovjet-Unie

Spanje. Postzegels uitgegeven ter gelegenheid van het VII Congreso Internacional de Ferrocarriles, Madrid 1958. Onder andere een stoere breedspoorstoomloc en een Talgo-treinstel.

Tsjechoslowakije

De eilandstaat Tuvalu kwam in november 2021 het nieuws doordat de minister van Buitenlandse Zaken de klimaattop in Canada toespraak terwijl hij met zijn nette pak in zee stond. Hiermee vroeg hij aandacht voor het probleem van de stijgende zeespiegel, waardoor zijn land – een verzameling eilandjes in de Grote Oceaan – dreigt te verdwijnen. Ik dacht: als dat gebeurt worden de postzegels uit Tuvalu misschien wel wat geld waard, vandaar dat ik een paar setjes heb gekocht. Uiteraard met treinmotieven (uitgegeven in 1984-1986), maar er zijn ook veel andere plaatjes te koop. Deze zijn bedoeld voor de handel, want op Tuvalu zelf stuurt men elkaar niet zo veel brieven. In 2000 leverde de domeinextensie .tv het land aardig wat geld op. De landcode tv staat voor Tuvalu, maar doet het ook leuk in bijvoorbeeld 24trains.tv.

Vietnam

Het had gekund...

Spoorwegmuseum, 10 augustus 2006. Postrijtuig P7920 (een plan C uit 1952). Het postmaterieel was rijkseigendom, vandaar het wapen op de zijkant en het ontbreken van een NS-logo. Let op de brievenbus in de zijkant: vanaf het perron kon je je brieven posten. Zogenaamde treinbrieven moest je hier niet in doen, maar afgeven op het station. Deze brieven, waarvoor extra gefrankeerd moest worden met speciale zegels die je op het station kocht, werden meegegeven met treinen. Op de plaats van aankomst konden deze brieven worden afgehaald op het station, of worden bezorgd door de PTT. Correspondenten van kranten verzonden hun artikelen en foto's vaak per treinbrief.

Treinzegels. Deze werden gebruikt voor het frankeren van treinbrieven.

Treinbriefzegel van 55 cent (postfris). Deze zegel heeft gelopen van 1972 tot 30 april 1979. Rechts een postzegel van 44 eurocent, uitgegeven bij het 60-jarig bestaan van de Nederlandse Vereniging van Spoorweg Philatelisten (NVSP) in 2009. Ik kreeg deze zegels cadeau van de NVSP omdat ik weleens meewerk aan bijzondere postzegels.

Postzegels, in 2007 uitgegeven door de Nederlandse Vereniging van Spoorweg Philatelisten, www.filatelie-nvsp.nl.
Heemstede, 25 mei 1974. Treinstel 1003 reed als laatste Edelweiss naar Zwitserland (foto Nico Spilt).
Tynaarlo, 6 augustus 2005. Locomotor 291 bij Café-Restaurant Perron 3 (foto Bas Jantzen).

Tegenwoordig kan iedereen zijn eigen postzegels laten maken. In 2010 werd dat gedaan door de veertigjarige Vereniging Vrienden Nederlands Spoorwegmuseum, en in 2011 door de tachtigjarige Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en tramwegwezen (NVBS).

De Stichting DE3 heeft diverse postzegelvellen ontworpen. Ik heb er in 2011 twee gekocht.

Eerstedag-envelop, 28 juli 1964, uitgegeven bij het 125-jarig jubileum van de Nederlandse Spoorwegen.

Eerstedag-envelop 20 juni 1989, begin van het jubileum NS 150.

Eerstedag-envelop, 5 november 1992, uitgegeven bij de honderdste sterfdag van Werner von Siemens. Oorspronkelijk heette hij Werner Siemens, nadat hij in 1888 in de adelstand was verheven Werner von Siemens.

Eerstedag-envelop, 29 mei 1987. Opening Flevolijn naar Almere.

Eerstedag-envelop, 20 september 1981. 200 jaar Planetarium Franeker, 1781-1981.

Eerstedag-envelop, 7 september 1981. Honderd jaar telefonie in Nederland, 1881-1981.
Postzegel met daarop een van de eerste druktoetstelefoons.

Eerstedag-envelop, 1 juni 1981. Opening Schipholspoorlijn.

Eerstedag-envelop, 14 oktober 1987. Tien jaar Amsterdamse metro.

Eerstedag-envelop, 15 mei 1996. Koningin Beatrix opent het vernieuwde Madurodam. Postzegels Marten Toonder.

Ik verzamel niet alleen postzegels maar ook suikerzakjes, maar alleen als die iets met met treinen te maken hebben. Wie zijn verzameling overzichtelijk wil houden, zou zich kunnen beperken tot postzegels met het thema 'suikerzakjes'. Een voorbeeld hiervan staat hiernaast. Met dank aan www.suikerzak.nl.

December 2004. Sluitzegel gebruikt als postzegel. Het plaatje is van de film "Polar Expres". Als je geen postzegels in huis hebt zijn sluitzegels een prima alternatief. Vaak wordt dit niet opgemerkt door de post, maar in dit geval dus wel.

Een zeldzame zegel van de Volksrepubliek Limburg.

Envelop met frankeerstempel, 14 juli 1952. Uit het stempel blijkt dat miniatuurstad Madurodam in dat jaar geopend was van 3 juli t/m 15 oktober.

Spoor en post in Nederland. In dit boek wordt weliswaar ingegaan op de manier waarop door de jaren heen post is vervoerd per openbaar vervoer, maar het is vooral een wegwijzer voor verzamelaars van frankeer- en andere zegels en stempels. Uitgegeven door het Nederlands Spoorwegmuseum, 1979.

De Zaak 24/48. Uitgave van PTT Post in 1990, bestemd voor het eigen personeel. In dit als stripalbum vormgegeven boek wordt ingegaan op de twee poststromen die men sinds oktober 1989 kent: 24-uursservice voor gewone post, en 48-uursservice voor postpartijen zoals tijdschriften. Met reportages over bijvoorbeeld het postvervoer per trein, en een spannend & leerzaam stripverhaal van Teun Berserik.

Zie ook:

• Prentbriefkaarten
• Posttreinen
• Postzakken uitwisselen tijdens de rit
• Mijn objecten
• Plaatjes en kaarten
• Speldjes en munten

Websites:

• www.filatelie-nvsp.nl
• www.postbeeld.com
• www.postzegelblog.nl (o.a. over spoorwegen)

vorige       start       omhoog