Bedford-bussen

Een bijzonder type Hilversumse stadsbus waren de Bedfords van N.V. Centraal Garage "De Gooilander". In juli 1942 gingen de bussen over naar de NBM, waar ze nog tot enkele jaren na de oorlog dienstdeden. Ook bij andere vervoersbedrijven hebben dit soort bussen gereden. Hieronder een aantal foto's, terwijl Jos Beerman herinneringen aan deze bussen ophaalt.



Bedford 24 van de Centraal Garage zoals die reed in de Hilversumse stadsdienst.
Met reclame voor V&D: "Het trefpunt in Het Gooi". Tekening Henk Koster.



Een jeugdherinnering

In 1998 opgeschreven door Jos Beerman

Mag ik mij even voorstellen: J. Beerman is de naam en ik woon al 42 jaar in Amsterdam, maar ik ben geboren in Hilversum en wel in de meest gastvrije straat, weet u die...? Nee dus, in de Kom-etenstraat. Jawel, "Over het spoor". Twee jaar na mijn geboorte kwamen er in Hilversum nieuwe stadsbussen in dienst bij de Centraal Garage, merk Bedford en de meeste met een carrosserie van Den Oudsten.

Hun verblijf in de Centraal Garage is mij min of meer ontgaan. Mijn belangstelling voor deze bussen met hun typische motorgeluid ontstond eigenlijk na de Tweede Wereldoorlog, toen de bussen waren overgenomen door de Nederlandsche Buurtspoorweg Maatschappij (NBM), zoals die toen nog heette.

Ik woonde toen in Baarn en zat op een lagere school aan de Eemnesserweg, en deze bussen reden toen de dienst Baarn-Laren. Elk uur als de bus voorbij kwam zat ik rechtop in de schoolbank. Ook moest ik vaak met mijn ouders mee naar familie in de Beetslaan in Hilversum. Ook daar kwamen ze voorbij op hun rit naar Loosdrecht.

En helaas, in 1948 werden ze vervangen door Ford-trambussen. Ruim dertig jaar bleef de herinnering aan deze bussen op een laag pitje, behalve twee ansichtkaarten aan de muur, waarop deze bussen te zien zijn. Eén van het Stationsplein in Hilversum met de spoorwegloopbrug, en één van het Stationsplein in Baarn met heel klein de bus naar Laren.

Dat mijn belangstelling niet weg was bleek wel dat ik begin jaren 80 van de heer De Raadt uit Aalsmeer een compleet overzicht ontving met de nummers van deze bussen toen ze in dienst waren bij de NBM en hun verblijf daarna. Ook was ik inmiddels in het bezit gekomen van een fraaie fabrieksfoto van bus 24, waar later de mooie poster van gemaakt is (de tekening van Henk Koster.)

Weer stond de herinnering een aantal jaren op een laag pitje, tot ik in 1987 naar een old timer-evenement ging in Groningen. Wat ik daar zag: ik kon mijn ogen niet geloven. Wat daar op een oplegger stond... dat is toch een Bedford-stadsbus, die vroeger in Hilversum gereden heeft?

De bus bleek toe te behoren aan het Noordelijk Busmuseum in Winschoten. Bij navraag bleek het inderdaad een bus van de Centraal Garage te zijn... dus toch! Nogmaals, ik kon mijn ogen niet geloven, er bestond er nog één. De bus bleek jarenlang als kampeerbus gediend te hebben.

Ik heb toen een reeks foto's van deze bus gemaakt. In het voorjaar van 1997 ben ik weer naar Winschoten geweest en dankzij de medewerking van de mensen van het busmuseum mocht ik de bus bekijken en fotograferen. Hij staat helaas bijna helemaal uitgekleed in een soort Romney-loods. Met veel vrijwilligerswerk is er nog heel veel te doen. Onder andere moet er weer een heel nieuw interieur in, want alle stoelen zijn verdwenen.

Maar met de wetenschap dat er nog een Bedford-bus uit mijn jeugdherinnering bestaat, hoop ik dat ik ooit nog eens een rit kan maken met zo'n stadsbus door Hilversum!

Dit verhaal, iets aangepast, verscheen in april 1998 in de nieuwsbrief van het toenmalige Gooisch Vervoer Museum.



Hilversum, 1942. Een Bedford baant zich een weg door de sneeuw. Op de bus reclame voor V&D: "Het trefpunt in het Gooi". De bus rijdt als lijn C naar "Over 't spoor", een toentertijd wat minder gunstig bekend staande wijk van Hilversum. Collectie Jos Beerman. (1121.12594)


Een Bedford op het Hilversumse stationsplein onder de voetgangersbrug. Deze foto is gemaakt in de oorlogsjaren toen de bussen op gas reden. Dat gas werd meegevoerd in een aanhanger; achter de bus is een wiel hiervan te zien. Collectie Adriaan Pothuizen.


Hilversum, 27 maart 1942. Bedford 26 met gasgenerator en geblindeerde koplampen. De bus draagt het Noord-Hollandse kenteken GZ-24326. Bij de NBM kreeg ze het Utrechtse kenteken L-33271. Foto Jan Voerman, collectie Wim Vink.


Stationsplein Baarn. Op de bovenste foto een Bedford in de dienst Baarn-Laren. Op de onderste foto bus 1 van Tensen, gebouwd door Ford-Den Oudsten in 1947. Collectie Jos Beerman.


Groningen, 25 april 1987. Bedford 20 (NBM 659) tijdens een old timer-evenement. De bus was jarenlang als camper gebruikt en zou onderdak vinden in het Noordelijk Busmuseum in Winschoten. Foto Jos Beerman.


Bus 20 in het Noordelijk Busmuseum in Winschoten (foto van de toenmalige museumwebsite). Bij een brand in april 2011 is deze bus verloren gegaan. Het museum is in 2013 verhuisd naar Hoogezand en heet nu Stichting Nationaal Busmuseum. De onderste foto, van wat er restte van het interieur, is in 1997 gemaakt door Jos Beerman.


Model van een Bedford-bus, gebouwd door wijlen de heer Oolbekkink uit Hilversum. Nu in bezit van Jos Beerman.


Overzicht Hilversumse Bedfords

Bus Kenteken CG NBM Kenteken NBM Merk/type Chassis Bouwjr. Carrosserie Zit/staan-
plaatsen
Uit dienst
15 GZ-24321 655 L-33275 Bedford WTL 683023 1936 Den Oudsten & Domburg 23 / 0 januari 1949
16 GZ-24322 656 L-33276 Bedford WTL 628960 1936 Den Oudsten & Domburg 23 / 0 april 1946
17 GZ-24323 657 L-33277 Bedford WTL 683139 1936 Den Oudsten & Domburg 23 / 0 maart 1948
18 GZ-24325 658 L-33278 Bedford WTL 682992 1936 Van Eerten - ECF 23 / 0 maart 1948
20 G-79798 659 L-33279 Bedford WTL 683114 1936 Van Eerten - ECF 23 / 0 februari 1948 *)
24 GZ-24324 653 L-33273 Bedford WTB 110750 1936 Den Oudsten & Domburg 27 / 0 juli 1948
26 GZ-24326 651 L-33271 Bedford WTB 111537 1937 Den Oudsten & Domburg 24 / 0 januari 1949
27 - 652 L-33272 Bedford WTB 111516 1937 Den Oudsten & Domburg 24 / 0 april 1944 (vermist)
29 - 654 L-33274 Bedford WTB 111620 1937 Den Oudsten & Domburg 24 / 0 maart 1948

*) Bus 20 is verkocht aan een particulier en heeft jarenlang als kampeerbus gediend. Uiteindelijk is ze terechtgekomen bij het Noordelijk Busmuseum in Winschoten. Bij een brand in april 2011 is deze bus verloren gegaan. Het museum is in 2013 verhuisd naar Hoogezand en heet nu Stichting Nationaal Busmuseum.

Bron: Jos Beerman en www.psv-circle.org.uk


Zie ook:




vorige       start       omhoog