|
De Landsspoorweg (oorspronkelijk: Lawaspoorweg) was een enkelsporige meterspoorlijn van Paramaribo naar het Lawagebied in Oost-Suriname, aangelegd tijdens de
goudkoorts begin 20e eeuw. De exploitatie bleek echter niet rendabel. De lijn is lange tijd als boemellijntje gebruikt, werd enkele
malen ingekort, onder meer door het ontstaan van het Prof. Dr. Ir. W.J. van Blommesteinmeer (nu: Brokopondostuwmeer), en raakte in de jaren tachtig
van de vorige eeuw volledig in verval.
Tot de aanleg werd in 1902 besloten door Cornelis Lely, tijdens zijn gouverneurschap in Suriname.
Via de spoorlijn zou het goud uit het Lawagebied naar Paramaribo kunnen worden vervoerd. De lijn zou ruim 350 kilometer
lang worden, maar wegens tegenvallende goudvondsten is slechts de helft aangelegd. Ter ere van Lely werd het dorpje Kofidjompo
omgedoopt tot Lelydorp.
In 1903 begon de aanleg vanuit Paramaribo. De zware arbeid werd voornamelijk door voormalige zeelieden uit Curaçao verricht. Het eerste
baanvak, van Paramaribo tot Republiek, werd in 1905 in gebruik genomen. In 1912 was het traject tot station Dam bij Sarakreek voltooid.
De spoorweg was nu 173 kilometer lang en had 8,5 miljoen gulden gekost.
Het meest opmerkelijke onderdeel van de lijn was de kabelbaan
over de Surinamerivier. Hier was een brug voorzien, maar de bouw daarvan leek zoveel problemen op te leveren dat werd gekozen voor
een kabelbaan. Bij station Kabel moest iedereen uitstappen, en reisden passagiers en goederen in gondels de rivier over. Aan de
oostoever van de rivier de Suriname stond een tweede treintje klaar, voor het traject van de rivier naar station Dam, het eindpunt
bij Sarakreek. Dit gedeelte van de spoorlijn werd omstreeks 1936 opgeheven, evenals de kabelbaan. De trein reed toen nog maar tot station Kabel.
Aanvankelijk werd gereden met stoomlocomotieven, maar in 1954 werd overgeschakeld op railbussen, gebouwd door
Linke-Hoffmann-Busch. In 1958 werd het
station te Paramaribo verplaatst van het Valliantsplein in de binnenstad naar Beekhuizen, en in 1961 werd Onverwacht het beginpunt.
Toen in de jaren zestig het Brokopondostuwmeer begon vol te lopen werd ook het baanvak van Brownsberg tot Kabel opgeheven. De laatste trein reed in 1986.
Pogingen van Peter Sul (bekend van Lovers Rail) om in de jaren negentig de resterende 90 kilometer
van de lijn te exploiteren, onder andere voor toerisme, zijn mislukt. Het rollend materieel heeft nog jarenlang staan wegroesten
bij station Onverwacht. Het spoor is overwoekerd door het oerwoud, en het traject tussen Paramaribo en Onverwacht is geheel verdwenen.
Deze tekst is, ingekort en bewerkt, overgenomen van http://nl.wikipedia.org/wiki/Lawaspoorweg (per 26-01-2014) en valt zoals alle teksten op Langs de rails onder de
bepalingen van de GNU Free Documentation License.
|
