Baureihe 18

In deze serie zijn de 2'C1'-sneltreinlocomotieven van de vroegere Duitse Länderbahnen ondergebracht: Sächsische XVIII H (Baureihe 18.0), Württembergische C (Baureihe 18.1), Badische IVf (Baureihe 18.2), Badische IVh (Baureihe 18.3), Bayerische S3/6 (Baureihe 18.4-6).

Münster Hbf, jaren zestig. Loc 18 316 met een testtrein van BZA Minden (zie de kabels die langs de loc lopen). Dit is een vroegere IVh van de Badische Staatsbahn. In 1918-1920 zijn twintig locs van deze serie gebouwd. Ze deden dienst voor treinen als de Rheingold, tussen Mannheim en Basel. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen vrijwel alle locs terecht bij de DB. De meeste werden al in 1948 buiten dienst gesteld. Drie locs kregen echter een nieuwe ketel en werden gebruikt voor het testen van treinen. Ze konden 160 km/uur rijden. De laatste loc was de 18 316, die in 1968 nog het nieuwe nummer 018 316 kreeg. Aan het eind van dat jaar ging ook deze machine buiten dienst. Ze werd als monument opgesteld in Minden, maar werd in 1995 weer rijvaardig gemaakt. In 2002 ging de loc definitief uit dienst. Ze bevindt zich nu in het Landesmuseum für Technik in Mannheim. Loc 18 314 kwam na de oorlog terecht bij de DR en werd daar eveneens als testlocomotief gebruikt. Deze loc kreeg een ketel van de Baureihe 22 en is gedeeltelijk gestroomlijnd. Foto collectie Mike Morant.

Nijmegen, 14 september 1969. Veel belangstelling voor loc 018 323 tijdens een van de afscheidsritten die de loc in dat jaar reed. Deze trein reed van Düsseldorf via Duisburg, Emmerich naar Arnhem, en terug via Nijmegen, Kleve en Neuss.
Foto's Jan van Barneveld, collectie Rob van der Rest.

Deze viercilinder compoundlocomotief is vanaf 1908 gebouwd door de firma Maffei voor de Beierse spoorwegen. Er zijn er zo'n 150 gebouwd, in verschillende onderling afwijkende subseries. Bij de DRG werden ze genummerd in de serie 18.4-5. Ze deden tot in de jaren vijftig dienst. Dertig locs hielden het wat langer vol: deze kregen een nieuwe ketel en een nieuw machinistenhuis (DB serie 18.6). Begin jaren zestig gingen ook deze buiten dienst.

Volgens het nummerschema van de Beierse spoorwegen werden de locs aangeduid als S 3/6. Hierbij staat de S voor Schnellzug, de 3 voor het aantal drijfassen en de 6 voor het totale aantal assen van de loc.

Enige locs zijn bewaard gebleven. Eén loc (DB 18 478) is in grotendeels de oorspronkelijke toestand teruggebracht; ze draagt weer het Beierse nummer 3673. Begin 2004 is deze loc voor het laatst onder stoom gebracht. Hiernaast een schaalmodel 1:100 van Uitgeverij Atlas.

Bw Stolberg, 2 april 1976. Loc 18 505 als bezoeker van een Dampflokabschiedsfest dat het weekend daarop zou plaatsvinden. Links op de foto een rangeerheuvelsein. Foto Rob van der Rest.

Bw Stolberg, 3 of 4 april 1976. Loc 18 505 is een van de twee bewaard gebleven locs van dit type met oorspronkelijke ketel. De loc deed in haar laatste jaren dienst als proefloc bij het BZA in Minden; ze was toen voorzien van een tender van de Baureihe 45. De rood-wit-rode ring rond de schoorsteen is een versiering die verwijst naar de Rheingold die door deze locs werden getrokken. Foto Hans van Dort, collectie Nico Spilt.

Neuenmarkt-Wirsberg, 17 augustus 2005. Loc 18 612 in het Deutsches Dampflokomotiv-Museum.

Neuenmarkt-Wirsberg, 17 augustus 2005. Van loc 18 610 zijn de rookkast en het enorme cilinderblok bewaard gebleven.

Loc 18 478, Märklinmodel van een roemruchte sneltreinloc. Na de oorlog kregen 30 locs bij de DB een nieuwe ketel en een nieuw machinistenhuis. Deze locs werden genummerd in de Baureihe 18⁶.

Neuenmarkt-Wirsberg, 17 augustus 2005. Imposante drijfas van een Beierse goederenloc (G 4/5, later Baureihe 56.8-11), net als de S 3/6 een viercilinder compoundlocomotief. De knikken in deze as zijn nodig in verband met het drijfwerk van de twee binnenliggende cilinders.

Verkehrsmuseum Nürnberg, 30 augustus 1972. Links staat de voorgangster van de S 3/6, gebouwd in 1906 voor de Beierse spoorwegen (type S 2/6). In het nummerschema van de DR droeg ze het nummer 15 001.

Kesteren, 4 oktober 1991. Loc 18 201 met de NVBS jubileumexpres. Dit is een in 1961 door de DR gebouwde testlocomotief, die is samengesteld uit onderdelen van verschillende andere locs. Goed beschouwd hoort ze niet in de Baureihe 18 thuis, want het is geen Länderbahnlok.

S 3/6. Star unter den Dampflokomotiven. Hoecherl, Kronawitter, Tausche. Franck'sche Verlagshandlung Stuttgart, 1970. ISBN 3440037320.

De fraaiste Duitse stoomloc die ik nooit in actie heb gezien. Deze Beierse sneltreinlocs waren ondergebracht in de Baureihe 18.4-6.

vorige       start       omhoog