Diesellocs NS-serie 2000

Na de Tweede Wereldoorlog nam NS een aantal diesellocomotieven van het Amerikaanse leger over. Deze werden genummerd in de serie 600, later serie 2000. Rond 1960 zijn ze allemaal gesloopt, maar inmiddels bevinden zich weer twee soortgenoten van deze machines zich in Nederland: bij de SGB en de VSM.

BB-locomotief van het US Army Transportation Corps (USATC), gebouwd door de Whitcomb Locomotive Company in Rochelle, Illinois. Deze dieselelektrische locs werden ingezet in het Midden-Oosten en Zuid-Europa. Na de oorlog werd een deel van de locs verkocht aan onder andere Italië en Nederland. De andere Whitcombs zijn toen weer teruggekeerd naar de Verenigde Staten. Tekening uit het boek "Railways and War since 1917", Dennis Bishop en W.J.K. Davies, Blandford Press, London 1974.

Eind juli 1946 werden 20 locs overgebracht van Gennevilliers, een militaire dump bij Parijs, naar Tilburg. Het transport werd begeleid door NS-medewerkers. Pierre Boonman was chauffeur van de hoofdingenieur van de werkplaats Tilburg. In zijn nalatenschap vond zijn zoon John Boonman een paar kleine foto's, waar op de achterkant teksten zijn geschreven. Op de bovenste foto staat 'Tarzan' heeft gedraaid! Hiermee wordt de voorste loc bedoeld, die het USATC-nummer 8470 draagt. Dit is de latere NS 2009. De onderste foto is gemaakt in Noord-Frankrijk, tijdens het door een stoomloc getrokken transport.

Amersfoort, 23 juli 1947. Loc 613 (later 2013), overgenomen van het Amerikaanse leger. De NS kocht 20 locomotieven, waarvan er uiteindelijk 18 in dienst kwamen. Aanvankelijk waren de locs genummerd in de serie 600 (ze hadden twee motoren van 300 pk, vandaar het serienummer 600). In 1953 werden ze vernummerd in de serie 2001-2018. Er waren veel problemen met de motoren, als gevolg van de belasting en het slechte onderhoud tijdens de oorlog. De locs kregen daarom nieuwe motoren. De locs deden voornamelijk dienst vanuit de depots Eindhoven en Zwolle, onder andere voor olietreinen uit Schoonebeek die door twee locs (met elk een machinist) werden gereden. Daarnaast werden ze ingezet in de rangeerdienst op verschillende stations. Ook trokken ze weleens een reizigerstrein. In 1958 werden de laatste locs op nonactief gezet en enige tijd later gesloopt. Foto Luud Albers, collectie Nico Spilt.

De SGB heeft in 2017 een loc van hetzelfde type als de NS 2000 uit de Verenigde Staten laten overkomen. De vraag is nog welke kleur deze moet krijgen. Jan Barnier (Modelbouw Centrum Hilversum) heeft enkele kleurstudies verricht.

Levensloop en technische gegevens NS 2000

USATC	bouw- jaar	NS 1946	NS 1953	nieuwe motor	uit dienst
7961	1943	-	-	-	1947
7962	1943	601	2001	12/53	1960
7979	1943	602	2002	02/53	1958
7984	1943	603	(*)	-	1953
7985	1943	604	2004	05/51	1958
8129	1944	605	2005	02/54	1960
8447	1944	606	2006	02/53	1958
8460	1944	607	2007	09/53	1960
8469	1944	608	2008	08/53	1960
8470	1944	609	2009	04/53	1960
8471	1944	610	2010	07/53	1958
8472	1944	611	2011	04/53	1958
8473	1944	612	2012	01/54	1958
8474	1944	613	2013	11/53	1960
8475	1944	614	2014	06/53	1960
8476	1944	615	2015	11/53	1958
8478	1944	616	2016	09/53	1960
8479	1944	617	2017	05/53	1960
8481	1944	618	2018	10/53	1958
8482	1944	619	2003	05/53	1960

	oorspronkelijk	bij NS
Gewicht in ton	59	63
Aanzetkracht in kg/m	14815	14800
Vermogen in pk's	2x283	2x300
Aantal cilinders	2 x 6	2 x 6
Middellijn cilinders in mm	171	175
Slaglengte in mm	222	210
Middellijn wielen in mm	1067	1067
Radstand draaistellen	2134	2134
Maximum snelheid in km/h	65	75
Asindeling	Bo'Bo'	Bo'Bo'
Kleur	donkergrijs	groen

bron: Diesellocomotieven in Nederland, 2002

(*) Loc 603 heeft de vernummering naar de 2000-serie niet meegemaakt. In plaats daarvan werd loc 619 vernummerd in 2003. Het vrije nummer 2019 is jaren later toegekend aan de loc van de VSM.

Loc 602 van de Wanamaker, Kempton & Southern (WK&S), een toeristische spoorlijn in Kempton, Pennsylvania. www.kemptontrain.com

Foto's Jeffrey Zweizig. Zie beschrijving van loc 602 op www.jeff-z.com/...

Een NS 2000 voor de SGB

Na de Tweede Wereldoorlog kocht NS een aantal diesellocomotieven die het Amerikaanse leger in Europa had achtergelaten. Ze deden als NS-serie 2000 dienst tot 1958 en zijn daarna allemaal gesloopt. Maar er zijn op de wereld nog diverse locs van dit type bewaard gebleven. De SGB heeft het plan opgevat om zo'n loc naar Nederland te halen en in 2017 is dat ook gelukt.

Lees het artikel (pdf) in Rail Magazine van juli 2016.

Een NS 2000 voor de VSM

De VSM had al vele jaren het plan om een 2000 aan de collectie toe te voegen. In 2018 is dat gelukt. Deze loc zal als NS 2019 dienst gaan doen.

Meer informatie op de site van de VSM.

Diesellocomotieven in Nederland. Door Carel van Gestel e.a. Uitg. de Alk, Alkmaar 2002. ISBN 9060130898. Overzicht van alle benzine- en diesellocomotieven die in Nederland dienst hebben gedaan of nog dienstdoen, inclusief die van buitenlandse maatschappijen. Er is ook een hoofdstuk gewijd aan de NS 2000.

Andere literatuur: Spoorwegjournaal nummer 149 uit 2006.

Diesel-Elektrische locomotieven NS-serie 600/2000. De voormalige locs van het US Army Transportation Corps. Door Martin van Oostrom. Uitgever Uquilair, 2019. ISBN 9789083003320.

Meer over dit boek en de boekpresentatie.

Zie ook:

vorige start omhoog