Baureihe 01

De Duitse Länder, zoals Pruisen, Saksen en Beieren, hadden vroeger allemaal hun eigen spoorwegmaatschappijen. Op 1 april 1920 werden deze maatschappijen samengevoegd tot de Deutsche Reichsbahn. Die zag zich geconfronteerd met een enorme verscheidenheid aan locomotieven, vaak kleine series en veelal sterk verouderd. Er werd toen een programma opgesteld om meer eenheid in het locomotievenpark te verkrijgen. Hieruit ontstonden de zogeheten Einheitslokomotiven, waarvan de onderdelen - soms tot hele ketels aan toe - onderling uitwisselbaar waren. De Pruisische P10 stond hiervoor model.

Voor het sneltreinverkeer werden verschillende types met drie drijfassen ontwikkeld, zoals de serie 01 en de driecilinderlocs van de serie 01.10. Een lichtere variant hiervan waren de locs van de series 03 en 03.10. Van de 01 zijn vanaf 1925 231 exemplaren gebouwd. Andere sneltreinlocs uit deze periode waren de serie 02 (viercilinder compoundlocs, later omgebouwd tot tweecilinder 01), en de eveneens experimentele locs 04, 05 en 06. Na de oorlog ontstond in de DDR de serie 01.05. Diverse locs kregen bij de DB na de oorlog een nieuwe ketel.

Koblenz, 12 augustus 1970. Loc 001 150 maakt zich gereed voor een reis naar Trier. Veel locs van de serie 01 hebben na de oorlog bij de DB een nieuwe ketel gekregen. Deze loc heeft echter nog de originele ketel, te herkennen aan de drie stoomdommen (in plaats van één). De locs met nieuwe ketel raakten ook de schuine schortplaten aan de voorkant kwijt, maar bij locs met een oude ketel verdween soms ook een gedeelte. De Moselstrecke is jarenlang een van de stamlijnen van de stoomlocs serie 001 geweest. Niet lang daarna zijn alle locs van de serie 001 samengebracht in Bw Hof, om hun laatste dagen te slijten in Hof en op de Schiefe Ebene.

Koblenz, 13 augustus 1970. Loc 001 073.

AW Lingen, 21 augustus 1970. Of loc 001 103 gerepareerd gaat worden is niet duidelijk. Dat is wel het geval bij de 094 597 ernaast. Klik hier voor meer foto's in AW Lingen.

Seulbitz, 30 oktober 1971. Loc 001 180 met trein E 1863 op het traject Hof-Bamberg, vlak bij Münchberg. Foto collectie Rob van der Rest.

Nabij Kulmbach, 18 maart 1972. Loc 001 211 met D-trein 852. Foto collectie Rob van der Rest.

Bamberg, 31 augustus 1972. Loc 001 173 komt binnen met een trein uit Hof. Enige tijd later zien we haar weer vertrekken, op weg naar de beruchte Schiefe Ebene.

Bamberg, 1 september 1972. Loc 001 008 loopt binnen met een trein uit Hof. Deze loc is bewaard gebleven; zie foto verderop.

In Oberkotzau komen de lijnen uit Bamberg en Regensburg naar Hof samen. Op 1 september 1972 heeft loc 001 008 de Schiefe Ebene al een eind achter de rug, als ze voorbij stormt met een Eilzug naar Hof.

Prentbriefkaart uit Hof, met loc 001 173, die ik in september 1971 hier kocht. Tekst: "Bayern besuchen - Hof mit buchen. Der Hofer Hauptbahnhof, die Heimat der Dampflokomotiven." Op 2 september 1973 fotografeerde ik dezelfde loc, die met een sneltrein uit Bamberg is binnengelopen.

Hof, 2 september 1972. Een vriendelijke agent van de Bahnpolizei, die mij zojuist een boete van 10 DM heeft gegeven wegens het oversteken van de sporen.

Hof, 2 september 1972. Het vertrek van loc 001 180 (met nieuwe ketel) naar Bamberg.

Hof, 2 september 1972. Loc 001 150 onder de kolenbunker. Op de tweede foto loc 051 047 en 001 131. Op de foto's hieronder loc 001 008 op de draaischijf, en een blik in de loods met onder andere loc 001 211.

Hof, 2 september 1972. Loc 001 111 nadert het station met een trein uit Bamberg.

Neuenmarkt-Wirsberg, 3 september 1972. Loc 001 088 gaat met haar zware D-trein de Schiefe Ebene beklimmen, op weg naar Hof.

Neuenmarkt-Wirsberg, 3 september 1972. Het inrijsein staat op langzaam rijden. Loc 001 111 loopt binnen met een D-trein.

Neuenmarkt-Wirsberg, 3 september 1972. Loc 001 180 komt met een zusterloc de Schiefe Ebene afrollen.

Neuenmarkt-Wirsberg, 3 september 1972. Loc 001 008 aan de voet van de Schiefe Ebene.

De volgende dag, op 4 september 1972, zien we loc 001 008 opnieuw. Ze vertrekt uit het station van Neuenmarkt-Wirsberg met een trein naar Bamberg. Op de tweede foto komt loc 211 162 met haar trein de Schiefe Ebene afdalen.

Schiefe Ebene, 4 september 1972 (kilometer 78,3). Loc 001 202 zwoegt omhoog met een trein naar Hof. Loc 211 160 levert een steuntje in de rug.

Hof, 6 september 1972. Mijn laatste foto, voordat ik weer terugreis naar Nederland. Loc 001 111 staat 's ochtends vroeg in de mist gereed met een trein die via de Schiefe Ebene naar Bamberg zal rijden. Mijn bagage op het perron wordt nog even gestoomd. Links rangeerloc 260 248.

Bw Hof, 9 september 1972. Loc 001 173, met Altbaukessel, past maar net op de draaischijf. Foto H. Kühn, verzameling Rob van der Rest.

In hun nadagen mochten de laatste locs van de Baureihe 01 hun krachten beproeven op bescheiden Nahverkehrszüge die uit hoogstens vier of vijf rijtuigen bestonden. Geen partij natuurlijk voor deze trotse Pacifics, die tot voor kort nog zware D-treinen over de Schiefe Ebene sleepten. Op deze foto's loc 001 173, met originele ketel, in de omgeving van Hof. De bovenste foto is gemaakt op 13 juli 1973 in Wiesau. De twee andere foto's een dag later, vlak voor het bereiken van Marktredwitz met trein N 3228, en kort na het vertrek van dezelfde trein. Foto's Rob van der Rest.

Bw Ulm, waarschijnlijk 1974. Aan de conditie van loc 001 173 is te zien dat deze bestemd is om bewaard te blijven. Tegenwoordig is de loc eigendom van het Deutsches Technikmuseum Berlin. Foto collectie Rob van der Rest.

Neuenmarkt-Wirsberg, 3 september 1972. Loc 001 111 met een D-trein uit Hof. Het inrijsein staat op langzaam rijden.

Neuenmarkt-Wirsberg, 17 augustus 2005. Fabrieksplaat van loc 01 111, gebouwd door Schwartzkopff.

Bochum-Dahlhausen, 24 oktober 1992. Loc 01 008 tijdens een door Rail Magazine georganiseerde excursie. Bij deze gelegenheid liep ik per ongeluk door het beeld van Rein van Putten.

Märklin-model Baureihe 01.

vorige       start       omhoog