Amsterdam CS


Amsterdam CS, omstreeks 1910. Het seinpalenbordes aan de westzijde, uit de tijd dat het station nog drie perrons en één overkapping had. In 1913 werd een vierde perron aangelegd, terwijl in 1922 de tweede overkapping werd gebouwd. In het midden een loc uit de serie 350-408 van de HSM (later NS 1601-1659). Op de kap staat een groot gevleugeld wiel. Ook aan de andere kant van de kap stond zo'n wiel. Deze zijn verwijderd kort nadat de tweede kap was gebouwd, maar in december 2005 zijn ze in de vorm van replica's weer teruggeplaatst. Foto archief Vialis NMA.


Amsterdam Centraal, 7 oktober 2014. Gevleugeld wiel op de zuidelijke perronkap. Vanaf 1889 tot ongeveer 1930 heeft dit beeldmerk (dat ook het eerste NS-beeldmerk was), de nok gesierd. Het beeldmerk bestaat uit een afbeelding van een treinwiel geflankeerd door de vleugels van de handelsgod Mercurius. Het wiel is vier meter breed en 5,35 meter hoog. In december 2005 zijn replica's van de twee gevleugelde wielen geplaatst op de zuidelijke perronkap.


Amsterdam Centraal, 2 november 2006. Treinstellen 113 en 115 van de HIJSM. Links de tweede overkapping die in 1922 is gebouwd. Rechts daarvan de overkapping die in 1996 tussen de eerste en tweede overkapping is aangebracht.


Amsterdam CS, omstreeks 1930. De foto is gemaakt voordat in 1931 het gevleugelde wiel van de linker perronkap wegens gevaar is verwijderd. Te zien zijn locs van de series 2100, 3300, 3700, 3900 en 6000. Alle nog met de glimmende stoomdom zoals tot 1940 de gewoonte was. Collectie Noord-Nederlands Trein & Tram Museum.


Seinhuis Amsterdam, Ioz (Oostelijk Eiland). Gefotografeerd tussen 1929 (toen het seinhuis in dienst kwam) en 1936 (toen het toestel werd uitgebreid met een tweede knoppenrij). Het seinhuis heeft dienstgedaan tot 1974. Foto uit de nalatenschap van de over-overgrootvader van Ronald Eisses.


Amsterdam CS. Westelijk deel van het emplacement. De foto is genomen kort voor april 1974, toen de mechanische beveiliging werd vervangen door NX. De nieuwe dwergseinen staan er al, verpakt in plastic. Het seinhuis rechts verloor toen zijn functie. Het gebouw links in beeld is de 'Droogbak', dat in 1884 werd gebouwd als hoofdkantoor van de HIJSM. De bijnaam dankt het aan zijn adres: Droogbak 1. In de jaren 70 wilde men dit gebouw slopen omdat de PvdA een vierbaans snelweg door de stad wilde aanleggen, maar dat is niet gebeurd. Inmiddels heeft het de monumentenstatus. Fotograaf onbekend, collectie Nico Spilt.


Spoorwegmuseum Utrecht, 24 februari 2016. Maquette van Amsterdam CS en omgeving anno 1889. Het model van het stationsgebouw is in de jaren 80 gemaakt door studenten van de TU Delft, ter gelegenheid van de toenmalige verbouwing van dat station. In het Spoorwegmuseum is hier een modelbaan omheen gebouwd door MK modelbouwstudio's van Maykel Kastelijn. Links de ronde locloods. Op de voorgrond het toenmalige hoofdgebouw van de HSM (dat pand aan de Droogbak bestaat nog steeds). Het gele gebouw daarachter is het tijdelijke houten station van Amsterdam.


Katafalkspoor

Amsterdam CS, 7 april 1973. Werkwagen 30849701002 op het spoor 15c, een kopspoortje in het verlengde van spoor 15. Dit was de revisiewagen van de dienst Seinwezen afd. wisselrevisie; het perron deed dienst als opslagplaats voor reserve-onderdelen. Vroeger, voor de grote verbouwing van het stationsemplacement in 1920, lag op deze plek het zogeheten "katafalkspoor", zie toelichting hieronder. Naar verluidt werd deze bijnaam ook in latere jaren nog wel gebruikt.

Tot 1917 vertrokken vanaf het katafalkspoor rouwtreinen naar begraafplaats Westerveld. De rouwstoet verzamelde zich bij het hiervoor gebouwde Westerveld­huis bij de oostelijke ingang van het station. Dat gebouw (De Ruyterkade 91) is later gesloopt om plaats te maken voor een postkantoor. Lees meer over deze treinen in dit artikel in het tijdschrift Ons Amsterdam, januari 2014.

Ook bij Westerveld was een rouwstation, dat lag aan een zijspoortje van de lijn Uitgeest-Haarlem. In 1911 is dat spoortje verdwenen. Lees meer in dit artikel in de Canon van Velsen. Wim Wegman schreef Met de trein op weg naar de allerlaatste reis. In het boek “Spoorwegen in Nederland 100 jaar geleden 1880-1899" staat op pagina 100 een tekening en omschrijving van de katafalkwagen.

Als bovengenoemde links het niet meer doen: in de broncode van deze pagina zijn de teksten te vinden.


Kersenspoor

Amsterdam CS, 24 april 1970. Loc 1108 is aan het rangeren met enkele goederenwagens. Links een busje van dagblad De Tijd, dat zojuist kranten heeft afgegeven bij spoor 1. Dit kopspoor had als bijnaam "kersenspoortje", maar er werd hier van alles in- en uitgeladen: ook kranten, bloemen en bagage van cruiseschepen. Er was ook een oprit, zodat auto's bij het spoor konden komen. Voor het vervoer van kranten werd ook gebruikgemaakt van het kopspoortje 15d (kopspoortje 15c aan de andere kant was het katafalkspoor, zie hierboven).


Blom & van der Aa

Amsterdam CS, 27 oktober 1973. De eerste gele Honde­kop (treinstel 359, nog steeds met grijze snor) vertrekt achter een aantal Beneluxstellen naar Roosendaal.

Op de overkapping is een grote reclametekst van Blom & van der Aa geschilderd. Lees hier meer over.


Loc 2558 vertrekt uit Amsterdam

Amsterdam, 6 oktober 1991. Mijn broer Leo stelt NMBS-loc 2558 aan ons voor.


Amsterdam, 5 februari 2001. Loc 1755 vertrekt met een trein naar Duitsland.


Amsterdam, 20 maart 2003. Treinstel 402 onder de eerste overkapping uit 1879. De tweede kap stamt uit 1922.


Amsterdam, 20 maart 2003. Sprinter onder de kap die in 1996 tussen de twee oude overkappingen is aangebracht.


Zwartrijders

Amsterdam, 1 mei 2015. De NS neemt gepaste maatregelen tegen zwartrijders die over gesloten poortjes proberen te springen. Foto Rienk Nauta, met medewerking van Henk Koster.


Rainbow Station

Amsterdam Centraal, 26 september 2015. Loc 186 149 staat voor vertrek gereed met de City Night Line. Links is een lichtontwerp te zien van Daan Roosegaarde, dat hij maakte in het kader van het 125-jarig bestaan het Amsterdamse station. Dit kleurenspel werd na zonsondergang gedurende korte tijd geprojecteerd op een van de stationskappen. Vanaf december 2014 is de installatie anderhalf jaar in gebruik geweest. Meer nacht- en avondopnamen.


Klok van slag

Amsterdam Centraal, 24 februari 2017. "Haal ik mijn trein nog wel," vroeg de fotograaf zich af toen hij even zijn pas inhield. De wijzers van dit soort oude stationsklokken zijn via stangen met elkaar verbonden, dus eigenlijk kan dit dus niet kunnen. Foto Alex Voorloop.


Amsterdam in 2000?

Voorspelling uit 1967. Let op de helicopterhaven en het treinstel met straalmotor. Tekening: R. Das in het Tijdschrift voor de Amsterdamse Politie (TAP), september 1967. (R. Das: tweelingbroers Robbert Das en Rudolf Das, illustratoren en ontwerpers, vaak met een futuristische blik.)


Amsterdam in 2017

Artist's impression uit 2010. Links ligt de "Oost-Vlieland" (rederij Doeksen). In 2008 verkocht naar Afrika en kort daarna in een haven gezonken. Illustratie: Arcadis. Bron: www.stationseiland.amsterdam.nl (site bestaat niet meer).


Zie ook:




vorige       start       omhoog